วาทะจุดประกาย : อิมมานูเอิล คานท์

"ยุคสมัยของเราคือยุคแห่งการวิพากษ์วิจารณ์ ซึ่งทุกสิ่งทุกอย่างจะต้องยอมขึ้นต่อการวิพากษ์วิจารณ์ ศาสนาโดยข้ออ้างเรื่องความศักดิ์สิทธิ์ กฎหมายโดยข้ออ้างเรื่องความสง่างาม พยายามจะหลีกเลี่ยงตัวเองจากการวิพากษ์วิจารณ์ แต่ถ้าเป็นเช่นนั้น สิ่งเหล่านี้ก็มีแต่ทำให้ตัวเองเป็นที่น่าสงสัย และไม่สามารถอ้างว่าเป็นสิ่งที่น่าเคารพนับถืออย่างแท้จริง ซึงเหตุผลจะยอมรับว่าสิ่งใดน่านับถือแท้จริงได้ ก็ต่อเมื่อสิ่งนั้นสามารถผ่านการเผชิญหน้ากับการวิพากษ์ตรวจสอบอย่างเสรีของสาธารณะได้เท่านั้น"

Our age is the age of criticism, to which everything must submit. Religion through its holiness and legislation through its majesty commonly seek to exempt themselves from it. But in this way they excite a just suspicion against themselves, and cannot lay claim to that unfeigned respect that reason grants only to that which has been able to withstand its free and public examination

อิมมานูเอิล คานท์(Immanuel Kant)
นักปรัชญาชาวเยอรมัน
(สำนวนแปลโดย สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล)